Kỹ năng khen chê đóng vai trò quan trọng trong giao tiếp và quản lý nhân sự, không chỉ giúp bạn tạo dựng mối quan hệ mà còn được mọi người yêu quý, nhưng rất ít người quan tâm đến việc khen, chê như thế nào cho tốt nhất và hợp lý nhất.
6 bí quyết bên dưới sẽ giúp bạn khen, chê hiệu quả hơn, mời bạn xem nhé!
1. Bí quyết đầu tiên trong kỹ năng khen chê tốt: Chọn thời điểm thích hợp
Không nên phê bình người khác khi đang tức giận, nó có thể khiến bạn khó tránh khỏi những lời mắng nhiếc nặng nề. Bạn cũng không nên phê bình họ trước mặt nhiều người vì như vậy, họ sẽ nghĩ bạn đang cố tình làm nhục họ.
Không ai có thể chịu đựng nổi những lời phê bình khi họ đang buồn phiền hoặc mệt mỏi. Thời điểm thích hợp nhất sẽ là lúc họ đang có tâm trạng tốt.
Như tác giả Adrian Gostick và Chester Elton từng nói trong cuốn sách “Câu chuyện nhà quản lý cà rốt và nghệ thuật khen thưởng” rằng “Khen thưởng là cơ sở để tạo dựng một lực lượng lao động có năng suất cao và tinh thần làm việc hăng hái, thậm chí nó còn tạo ra những nhà quản lý xuất sắc”.
Khen cũng cần phải đúng lúc, kịp thời, không nên đụng đâu khen đó, nếu không sẽ thành xu nịnh, tâng bốc.
2. Khách quan trong việc khen, chê
Để khen, chê ai đó bạn phải quan sát, đánh giá họ qua nhiều mặt, tìm hiểu các yếu tố tác động bên ngoài… Không nên vị kỷ, thiên vị, ỷ lại vào vị thếhơn người khác mà khen, chê không đúng người, đúng việc.
3. Công khai tin tốt, nói riêng tin xấu
Trước mặt nhiều người, ai cũng thích mình được khen hơn là bị chê trách. Chỉ cần những câu nói đơn giản như: Hãy cho anh ấy một tràng pháo tay hay anh ấy đã làm việc rất chăm chỉ trong thời gian qua… sẽ làm cho người khác có thêm tự tin và động lực hơn rất nhiều.
Khi bắt gặp lỗi của ai đó, bạn phải giữ bình tĩnh, gặp riêng để bàn luận, tránh nóng vội mà nói trước mặt nhiều người sẽ làm cho họ bị tổn thương và có thể gây ra hiềm khích không đáng có.
4. Biết quan tâm, chú ý đến những điểm tốt của người khác
Cố gắng học cách khen người khác thông qua việc quan sát, tìm ra những điểm nổi bật mà họ có. Ví dụ như: khi bạn thấy nhân viên của mình thường xuyên đi làm sớm, bạn có thể hỏi họ bí quyết và học hỏi theo. Điều đó sẽ giúp họ có thêm động lực đấy.
5. Chú ý đến thứ tự trong kỹ năng khen chê: Khen trước, chê sau
Khi xem các chương trình truyền hình, bạn thường thấy ban giám khảo luôn dành những lời khen lúc đầu, rồi mới nhận xét những mặt hạn chế của thí sinh như: “Giọng của em rất cao và sáng. Tuy nhiên, có một số chỗ còn bị lỗi nhịp”.
Khi đó, lời khen làm cho người nghe thấy được mặt tích cực của bản thân, khả năng được công nhận, còn lời phê bình sẽ trở nên nên nhẹ nhàng, người nghe dễ chấp nhận và thuyết phục hơn rất nhiều.
6. Biết cách đồng cảm là kỹ năng khen chê quan trọng nhất
Biết cách đồng cảm và chia sẻ với người khác, đặt mình vào trong tình huống của họ để xem xét, ứng xử sao cho hợp lý. Nếu bạn gặp một người không tự tin, bạn cần động viên và khen những điểm mạnh mà bạn ấy có. Khen ở đây phải đúng sự thật chứ không phải bịa ra để tránh làm cho họ nghĩ bạn đang nói dối hay chửi khéo họ.
Chê cũng vậy, bạn phải hiểu tại sao họ lại làm sai chuyện đó, biết rõ nguyên nhân rồi mới đưa ra cách giải quyết. Khi bạn của bạn tới trễ vì lý do kẹt xe, và bạn hiểu được tình huống đó thì bạn có thể nói: “Vào giờ cao điểm thế này, tôi cũng hay bị trễ lắm, nhưng lần sau nên dậy sớm một chút, bạn sẽ không bị trễ nữa đâu”.
0 Nhận xét